Paumié-bes
Chamaerops humilis
Arecaceae Palmae
Autre noum : Doum.
Noms en français : Palmier nain, Doum.
Descripcioun :Aquéu paumié s'èi bèn naturalisa (bessai dóu païs proche Vilafranco ?) dins li roucaio e la sablo en ribo de mar. Li fueio soun tipicamen en ventau (fotò) e pourtado pèr de pecou cubert d'aspreta. Fai d'enflourejado en paumo longo de 20 à 50 cm. Li fru fan de 1 à 2 cm.
Usanço :Li bourroun soun esta manja di tèms de carestié en Sardègno e en Africo de l'uba.
Port : Aubret
Taio : 50 à 100 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Chamaerops
Famiho : Arecaceae
Famiho classico : Palmae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) enflourejado : 20 à 50 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Mars à mai
Liò : Roucaio
- Sablo
Estànci : Termoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Chamaerops humilis L., 1753
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753